درون‌نگری، گواهی، و حافظه در نظام فلسفی ملاصدرا و دکارت

Authors

  • حسن رهبر دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه ایلام
  • قاسم کاکائی استاد فلسفه دانشگاه شیراز
Abstract:

یکی از مباحث مهم در معرفت‌شناسی معاصر سخن از منابع معرفت است. معرفت‌شناسان پنج منبع معرفت را بر می‌شمرند: ادراک حسی، عقل، درون‌نگری، گواهی، و حافظه. نویسندگان در این مقاله سه منبع معرفت، یعنی درون‌نگری، گواهی، و حافظه را با محوریّت آرای صدرا و دکارت به صورت مقایسه و تحلیل مورد بحث و بررسی قرار داده‌اند. دکارت و صدرا درون‌نگری، گواهی، و حافظه را از جملۀ منابع معرفت می‌دانند و معتقدند انسان از این راه‌ها می‌تواند معرفت کسب کند. آن‌ها معلومات حاصل از درون‌نگری را یقینی تلقی می‌کنند. همچنین هر دو از گواهی به‌منزلۀ انتقال‌دهنده، و از حافظه به‌مثابۀ نگه‌دارندۀ معرفت یاد می‌کنند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

درون نگری، گواهی، و حافظه در نظام فلسفی ملاصدرا و دکارت

یکی از مباحث مهم در معرفت شناسی معاصر سخن از منابع معرفت است. معرفت شناسان پنج منبع معرفت را بر می شمرند: ادراک حسی، عقل، درون نگری، گواهی، و حافظه. نویسندگان در این مقاله سه منبع معرفت، یعنی درون نگری، گواهی، و حافظه را با محوریّت آرای صدرا و دکارت به صورت مقایسه و تحلیل مورد بحث و بررسی قرار داده اند. دکارت و صدرا درون نگری، گواهی، و حافظه را از جملۀ منابع معرفت می دانند و معتقدند انسان از این...

full text

معرفت‌شناسی در نظام فلسفی دکارت و سهروردی

دکارت در رأس فیلسوفانی است که مسأله شناخت را با روشی نظام مند دنبال می‌کند و تمام سعی خود را به کار می‌بندد تا از روشهای پیشنهادیش  تمام شناخت ها را  استنتاج نموده  و بدینوسیله  به معرفت یقینی دست یابد. او مقدماتی را برای رسیدن به معرفت، ضروری می‌داند، اول اصول معرفت، دوم روش و سوم شک، البته شکی که ابزاری برای یقین است. از سویی سهروردی  فلسفه صرفاً استدلالی و عقلی مشائیان را مورد انتقاد قرار می ...

full text

منطق قیاسی به مثابه پارادایم نظریه شناخت در نظام فلسفی ملاصدرا و دکارت

غایت اصلی در مباحث معرفت شناختی از منظر فیلسوفان رسیدن به شناخت یقینی و حقیقی است. از این منظر، فیلسوفان مختلف با دیدگاه ها و مبانی فکری متفاوت، همواره تلاش کرده اند مبنا و چهارچوبی را برای حصول نتیجه مورد نظر پی ریزی کنند. ملاصدرا و دکارت نیز از زمره تلاش گران این عرصه هستند. ملاصدرا و دکارت هر دو قیاس را محور نظریه معرفت شناسی خود قرار داده اند و امکان حصول به معرفت یقینی را از این راه امکان ...

full text

رویکردی فلسفی- کلامی به ایمان در فلسفه‌ی دکارت و ملاصدرا

یکی از مباحث مهم پیرامون ماهیت ایمان، مسأله‌ی نسبت دین و عقل یا نسبت ایمان با تصدیق عقلی است. براین اساس، همواره در میان فلاسفه و متکلمان مسلمان و مسیحی دیدگاه‌های متعددی درباره ماهیت ایمان و اینکه آیا ایمان همان تصدیق عقلی به وجود خداست یا ماهیتی متفاوت دارد، مطرح بوده است. مسأله‌ایی که بدین منظور مطرح است این است که میان یقین عقلی و ایمانی چه نوع رابطه‌ایی قابل تصور است و آیا می‌توان به نوعی ...

full text

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

full text

توحید افعالی در نظام فلسفی ملاصدرا

نظر به گستردگی ابعاد موضوع (توفیق میان عقل و نقل)، محوریت مقالۀ حاضر تنها توحید افعالی خواهد بود. مسئلۀ اصلی تحقیق جایگاه توحید افعالی در حکمت متعالیۀ صدرا و براهین عقلی و نقلی وی در این زمینه می‌باشد. لذا در این جستار، پس از تبیین توحید افعالی، به انحصار هستی‌بخشی و تأثیر استقلالی در فاعلیت الهی، و نظریۀ فاعلیت بالتجلی و مجرای فیض بودن عقول و ژرف‌اندیشی صدرا در باب اختیار آدمی از منظر عقل و نق...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 46  issue 2

pages  101- 121

publication date 2013-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023